MEMLEKET HIKAYELERI HAKKĐNDA YAZĐLANLAR
Ben edebiyata biraz meraklıyımdır. Eskiden bu merakım estetiğin sınırı içinde kalırdı, simdi biraz daha derine gidip kitaplardan yazarlarına, yazarlardan devirlerin zihniyetine ve toplumların davranıslarına doğru uzanmak ister. Meselâ çok eskiden büyük üstad Refik Halid'in Memleket Hikâyeleri'ni, sadece bir güzel yazı okumak keyfi katkısız bir edebi zevk için hatmetmistim, simdi onları yeniden okuyor ve her birinde, o edebi keyfin ötesinde, bambaska hazineler kesfediyorurn.Bana onlar, vatan Anadoln'nun yarım asır içinde değisen ve değismeyen davranıslarına en keskin ısığı tutuyor. Onlar sayesinde üstad Refik Halid'in öze varmaktaki büyük kudretine ve zamanı yenen essiz görüs ve anlayısına bambaska bir idrakle hayran oluyorum.Bana o hikâyeler, bugün, Anadolu'nun insan ve cemiyet hayatı hakkında yazılmıs ve yazılaçak en azametll psikoloji ve sosyoloji eserlerinden daha etraflı, daha derin, daha dolu ve daha gerçek geliyor. Öyle sanıyorum ki, bu hikhyeleri okumadan Anadolu'yu anlamanın, anlatmaya baslamanın imkânı yok. Bavuluna kamerasına,not defterini, Mahmut Makal ve Fakir Baykurt'un eserlerini doldurarak Anadolu'yu kesfe hazırlananlara, haritaya bakmadan ve yola çıkmadan önce, o yarım asırlık Memleket Hikâyeleri'ni okumalarını tavsiye ederim. Ne yalın söyleyeyim, ben insanları iyi anlatan ve sevdiren edebiyatın taraflısıyım.Hâdiselere ve zamana, asıl o duru kafa ve engin insan askıyle yazılmıs eserler dayanabiliyor da,ondan.Prof. Sabri Esad SIYAVUSGIL 1964 Türk endüstrisi yenidir ve son yıllarda kurulmustur. Daha bir isçi problemi yokken Refik Halld 1920 de yayınladığı Memleket Hikâyelerinde - bu hikaye kitapta 1909 tarihini tasımaktadır - Ilk sosyal hikâyeyi yazdı.Refik Halid'in Memleket Hikâyeleri'nde ulastığı yüksek sanat örneğine bir daha erisilmemistir. Dil,üslup ve edebi yönden bugün de asılamayan bu hikayeler modern Türk Edebiyatının en güzel mahsulleridir.Profesör Otto SPIES Bonn 1963 Refik Halid'in Memleket Hikâyeleri'nde yer'alan Yatık Emine, Cer Hocası, Sari Bâl vesaire Anadoluyu ve orada yasayan yerli tipleri özel havası içinde o zamana kadar görülmemis bir canlılık ve aydınlıkla bize tanıtır.Bunlar hep bizim hayatımızın hikâyeleridir.
 |